ปลาส่วนใหญ่จะมีสีสวย รูปร่างแปลกชวนมอง และพฤติกรรมที่ชวนให้หลงใหล แต่ไม่ใช่ว่าปลาทุกชนิดจะเหมาะกับนักเลี้ยงปลาตู้มือใหม่หรอกนะ ในความเป็นจริงแล้วปลาหลายชนิดเลี้ยงยากขนาดที่นักเลี้ยงปลาที่ว่าเซียน ๆ ยังต้องปวดเศียรเวียนเกล้า และปลาบางชนิดก็กินแต่อาหารเฉพาะอย่างเท่านั้น ซึ่งคุณอาจหาไม่ได้ ปลาประเภทนี้ไม่เหมาะที่จะเลี้ยงไว้ในตู้ที่บ้านด้วยประการทั้งปวง
แล้วคุณควรทำยังไงดี
……คุณไม่สามารถเลี้ยงปลาตามแบบที่ร้านขายปลาแถวบ้านหรือที่เพื่อนคุณเลี้ยงได้หรอก เพราะปลาหลายชนิดทีเดียวไม่เหมาะที่จะให้มือใหม่เลี้ยง มันอาจมีนิสัยดุร้าย เป็นโรคง่าย หรือไม่ก็จู้จี้กินยากซึ่งอาจจะปรับตัวไม่ได้เลยกับอาหารปลาที่คุณมี ปัญหาหลัก ๆ สามประการที่มักเกิดขึ้นกับปลาตู้ก็คือ ความดุร้าย การติดโรค และการขาดสารอาหาร การเลือกปลาที่จะเลี้ยงอย่างรอบคอบจะช่วยให้คุณไม่ต้องเจอกับปัญหาปวดหัวเหล่านี้
การอยู่ร่วมกันของปลาในตู้เป็นอย่างไร
……บางทีสิ่งสำคัญที่สุดที่คุณต้องพิจารณาก็คือนิสัยโดยรวมของปลา เช่น มันเป็นปลารักสงบ ดุร้ายพอประมาณ หรือว่าดุแบบสุด ๆ แถมยังชอบล่าเหยื่ออีก การนำปลาที่มีนิสัยต่างกันมาอยู่ร่วมกันอาจก่อให้เกิดความหายนะได้ คุณจึงควรเลือกว่าต้องการให้ฝูงปลาในตู้มีลักษณะแบบไหน แล้วจึงเลือกปลาที่มีนิสัยเข้ากันได้มาอยู่ร่วมตู้เดียวกัน
……นักเลี้ยงปลามือใหม่ควรจะประเดิมด้วยการเลี้ยงปลาพันธุ์ดุ ๆ หรือปลานักล่าก่อน เพราะปลาพวกนี้เลี้ยงง่าย ทนทาน ขอแค่ให้อาหารมันกินอย่างเพียงพอและมีตู้ที่ใหญ่พอกับขนาดของมัน มันก็จะเติบโตได้เป็นอย่างดี แต่ถึงอย่างนั้นก็เถอะ พวกปลานิสัยป่าเถื่อนพวกนี้อาจก่อความยุ่งยากให้คุณได้ในกรณีที่มันทำร้ายกันเอง ด้วยเหตุนี้นักเลี้ยงปลามือใหม่หลายคนจึงนิยมเลี้ยงปลาที่มีนิสัยรักสงบ เชื่อง หรืออย่างน้อยก็ต้องไม่ดุร้ายกับปลาพันธุ์อื่น ๆ ( โดยปกติพวกปลามักจะเห็นปลาพันธุ์เดียวกันเป็นคู่แข่งของมัน แม้แต่ปลาที่ว่าหงิม ๆ ก็อาจจะดุร้ายกับเพื่อนปลากับมันได้)
ปลาพันธุ์ใหนบ้างที่ทนทายาด
……คุณควรพยายามทุกวิถีทางที่จะหาซื้อปลาที่แข็งแรง ไม่เป็นโรคง่าย ๆ มาให้ได้ ปลาบางพันธุ์ที่เป็นที่นิยมมากในหมู่นักเลี้ยงปลาตู้ เช่น genus zebrasoma ซึ่งมีชื่อเสียมากเรื่องความอ่อนแอติดโรคง่าย แม้ว่าจะไม่มีปลาชนิดใดที่ทนทานต่อเชื้อโรคได้สมบูรณ์แบบก็เถอะ แตปลาบางพันธุ์ก็จะทนทานกว่าพันธุ์อื่น ๆ คุณควรหลีกเลี่ยงปลาบางชนิดที่อาศัยอยู่ได้เฉพาะในสภาพแวดล้อมที่ยากจะจำลองได้ในตู้ปลา เช่น ปลาบางชนิดกินเฉพาะสัตว์เล็กๆ ที่อาศัยอยู่ตามแนวหินปะการังเป็นอาหาร ปลาบางชนิดต้องได้ทรายใหม่ ๆ มาใส่ไว้เสมอ มันไม่สำคัญหรอกว่าปลาพวกนี้จะสวยงามน่าเลี้ยงเพียงใด สิ่งที่คุณต้องทำก็คือ อย่านำมันมาเลี้ยงในสภาพแวดล้อมที่มันไม่สามารถเติบโตได้
……ปลาต่อไปนี้เป็นปลาที่ไม่ดุร้ายซึ่งไม่จำเป็นต้องดูแลเอาใจใส่เป็นพิเศษ นอกเสียจากว่าคุณจะเอาปลาพันธุ์เดียวกันมากกว่า 1 ตัวใส่ลงในตู้เดียวกัน
ปลาคาร์ดินัล
……เป็นปลาในฝันของนักเลี้ยงปลาที่ต้องการให้ตู้ปลามีบรรยากาศเงียบสงบเลยทีเดียว พันธุ์หนึ่งที่เป็นที่นิยมมากคือปลาคาร์ดินัลชุดนอน ( Sphaeramia nemotoptera) ปลาพันธุ์นี้ทนทานเป็นเลิศและแทบจะไม่เคยก้าวร้าวเลย แม้คุณจะเอามันมาเลี้ยงรวมกันเป็นฝูงเล็ก ๆ ก็สามารถทำได้ ปลาคาร์ดินัลส่วนใหญ่จะออกหากินในเวลากลางคืน และใช้เวลาในตอนกลางวันซุกตัวตามรอยแยกของหิน แต่ปลาคาร์ดินัลชุดนอนจะว่ายไปมาให้คุณเห็นเกือบจะตลอดเวลา โดยมันจะว่ายลอยตัวช้า ๆ อยู่เหนือของประดับในตู้ปลา ปลาคาร์ดินัลลายทอง ( Apogon cyanosoma) และปลาคาร์ดินัลไฟ ( A. maculatus) ก็เป็นปลาที่เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นเลี้ยงปลาเช่นกัน
ปลาสวยงาม ที่เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นเลี้ยงปลา ดูเพิ่มเติมได้ที่
